Στο χρονικό διάστημα που ορίζεται σαν περίοδος μετάβασης (από την εποχή δηλαδή που τα εργαλεία ήταν λίθινα έως την εποχή που τα κατασκεύαζαν από χαλκό, 3200-2700 περίπου π.Χ), οι τεχνίτες είχαν στη διάθεσή τους μια μεγάλη ομάδα εξελιγμένων λίθινων εργαλείων. Αρκετά από αυτά δάνεισαν το σχήμα τους σε νέα, φτιαγμένα από χαλκό. Η κροκάλα έγινε χάλκινη σφύρα, ο πέλεκυς χάλκινη σμίλη, η λεπίδα οψιανού μαχαίρι και η λίθινη αιχμή έγινε χάλκινη.
Το πιο χρησιμοποιημένο εργαλείο από την Παλαιολιθική εποχή ήταν η κροκάλα, κυρίως η ποταμίσια, φυσικά λειασμένη από το νερό και με σχήμα που να επιτρέπει το εύκολο πιάσιμό της.
εικ.1
Σφιγμένη στην παλάμη του τεχνίτη, δούλευε σαν κρουστήρας (*), είτε για να σπάει και να ανοίγει καρπούς, είτε για να τούς θρυμματίζει. Χρησίμευε επίσης για την κατασκευή λίθινων εργαλείων, καθώς η κρούση ήταν ο τρόπος λάξευσης επιλεγμένων πετρών από πυριτόλιθο και χαλαζία. Έτσι κατασκεύαζαν πελέκεις, λεπίδες, ξέστρα, γλυφίδες, αιχμές κτλ.
Σημαντική ανακάλυψη των προγενέστερων περιόδων ήταν η χρησιμοποίηση στειλεού για την στήριξη της κροκάλας. Δύο ήταν οι τρόποι στερέωσης: Α. Η πέτρα ήταν στερεωμένη (πιθανώς με λουριά) σε σκαλισμένη εγκοπή στην άκρη του ξύλου ( εικόνα 1) και Β. άνοιγαν τρύπα πάνω στην πέτρα με τοξωτό τρυπάνι και σφήνωναν την άκρη του ξύλου μέσα της ( εικόνα 2). Αυτή ήταν μία ακόμα ιδιαίτερα εξελιγμένη τεχνική για τις συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Με την ανακάλυψη του στειλεού(*) κατάφεραν επίσης να αυξήσουν την ταχύτητα και την ισχύ της κρούσης του εργαλείου, χρησιμοποιώντας ταυτόχρονα λιγότερη δύναμη.
εικ.2
* Στειλεός-στειλιάρι: ξύλινη κυλινδρική λαβή σφύρας ( σφυριού)
* Κρουστήρας: λίθινο εργαλείο για την λάξευση των πετρών
("Η λάξευση του λίθου στην Παλαιολιθική εποχή-τεχνικές και σταθερότυποι" Α. Μονδρέα Αγραφιώτη, " Experiments in Egyptian Archaeology-stone working technology" Denys A. Stocks,
"Πειραματική Αρχαιολογία: διάνοιξη οπής σε εργαλεία λειασμένου λίθου" Χ. Ματζάνας )
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου