10.Αναπαραγωγικές μήτρες -καλούπια

Αναπαραγωγικές μήτρες - καλούπια

Η σημαντικότερη πιστεύω ανακάλυψη αυτής της πρώιμης περιόδου του χαλκού - μετά την επεξεργασία, τον καθαρισμό του μεταλλεύματος και την χύτευσή του σε κοιλότητες - ήταν η δυνατότητα να αναπαράγουν μαζικά πολλά ίδια εργαλεία ή όπλα. Αυτό το κατάφεραν με την εξέλιξη της χύτευσης: από την κοιλότητα στο χώμα  προχώρησαν σε χύτευση μέσα σε  φορητή, αναπαραγωγική μήτρα - καλούπι.
  Μέχρι τότε, πιθανόν μόνο ο κεραμίστας μπορούσε να παράγει πολλαπλά. Πατώντας ένα αντικείμενο πάνω στον μαλακό πηλό είχε τη δυνατότητα μέσω του αποτυπώματός του να το αναπαράγει, έχοντας πρώτα ψήσει τον πηλό στη φωτιά ώστε να γίνει ανθεκτικός. Αυτή η γνώση και η εμπειρία καθιστούσαν την βοήθεια του κεραμίστα πολύ σημαντική στη φάση αυτή.
  Ο λιθοξόος επίσης, σκάλιζε  κοιλότητες σε  πέτρα (για  να δώσει σχήμα σε κεραμικά ή σε δέρματα), αλλά στην διαδικασία της χύτευσης η πέτρα δεν είχε μεγάλες αντοχές. Η υψηλή θερμοκρασία του χαλκού κατα τη χύτευση δημιουργούσε φθορές στην επιφάνεια της πέτρας

Ανοικτή κεραμική μήτρα

 Τα πρώτα καλούπια που κατασκευάστηκαν θα πρέπει να ήταν ανοικτά .Ο τεχνίτης είχε το λιωμένο χαλκό στο χωνευτήρι και το έχυνε στο καλούπι . Καθώς όμως ο χαλκός κρύωνε, αποκτούσε μία αρκετά ανώμαλη επιφάνεια (στην ανοικτή του πλευρά του καλουπιού) που δημιουργούσε δυσκολίες στην τελική επεξεργασία του εργαλείου.Κάποιος τεχνίτης πιθανόν σκεφθηκε  να καλύψει το καλούπι ,   με μία επίπεδη και ανθεκτική στη θερμοκρασία πλάκα .Ετσι ο λιωμένος χαλκός  χυνώταν μέσα στο κλειστό πλέον καλούπι από μια κωνική οπή που ανοιγόταν στο πάνω του μέρος .     Η πλάκα αυτή έπρεπε να έχει καλή επαφή στο χείλος του καλουπιού ,για   να μην χύνεται ο χαλκός έξω την στιγμή της χύτευσης.
    

                                           Χύτευση σε ανοικτή μήτρα - καλούπι, για σμίλη.

                



                


               Κλειστή μήτρα λίθινη




  Ο αφηγητής ανοίγει παρένθεση στο χρόνο για να περιγράψει την εξέλιξη της βασικότερης τεχνικής επεξεργασίας του χυτευμένου εργαλείου και θα επανέλθει.